جریان الکتریسیته در تمام قسمت‌های زندگی جوامع بشری دارای اهمیت است و در اکثر فعالیت‌ها به نحوی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیم و کابل‌ها بستری برای عبور جریان الکتریسته و ابزاری برای استفاده از برق می‌باشند. کابل‌ها از نظر جنس هادی به طور کلی به دو دسته کابل مسی (هادی از جنس فلز مس)، کابل آلومینیومی (هادی از جنس آلومینیوم)، تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه قرار است به دو پرسش “کابل آلومینیوم چیست؟” و “در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟” پاسخ داده ‌شود.

عده‌ای تصور می‌کنند که مناسب‌ترین گزینه برای کابل‌کشی استفاده از کابل‌های مسی می‌باشد و این در حالی است که فلز مس به دلیل قیمت و وزن بالا گاها مشکل‌ساز می‌شود و در این شرایط قطعا کابل آلومینیومی انتخاب بهتری می‌باشد. این کابل به دلیل خواص فیزیکی منحصر به فرد و ساختار متنوع، کاربرد زیادی در خطوط انتقال برق دارد و در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. در واقع استفاده از فلز آلومینیوم در تولید کابل به سالیان گذشته برمی‌گردد و امروزه نیز با گران شدن فلز مس توجه به این کالا افزایش یافته است


کابل آلومینیومی چیست ؟
هر کابل از سه بخش اصلی رسانا (هادی)، پوشش عایق الکتریکی و غلاف ساخته می‌شود. کابل‌هایی که دارای هسته رسانا از جنس آلومینیوم هستند، در دسته کابل‌های آلومینیومی قرار می‌گیرند. فلز آلومینیوم اگر چه میزان هدایت الکتریکی پایین تری از فلز مس دارد اما با انتخاب سطح مقطع مناسب ضمن تامین رسانایی الکتریکی مدنظر مصرف کننده می‌تواند در شبکه‌های توزیع و انتقال برق مورد استفاده قرار گیرد فقط کافیست به نکات فنی نظیر به کارگیری جداول مربوط به استفاده از کابل آلومینیوم توجه شود.
ویژگی‌های کابل آلومینیوم
از ویژگی‌های کابل آلومینیوم می‌توان به داشتن میزان رسانایی مطلوب و مقاومت نسبتا پایین، به صرفه بودن و قیمت ارزان‌تر آن در مقایسه با مس اشاره کرد. به همین دلیل سرقت کابل‌های آلومینیومی نیز پایین‌تر از کابل‌های مسی صورت می‌گیرد .

از دیگر ویژگی‌های کابل آلومینیومی اکسیداسیون سریع تر آن در مجاورت رطوبت و شکنندگی بیشتر آن است.

شباهت کابل آلومینیوم و مسی
هادی‌های مسی و هادی‌های آلومینیومی هر دو عملکرد مشابهی دارند و در خطوط انتقال و توزیع برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات جریان الکتریکی را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال می‌دهند. از هر دو نوع کابل می‌توان در خطوط برق رسانی استفاده کرد اما باید به این نکته توجه داشت که برای جایگزینی کابل آلومینیوم با کابل‌های مسی در طول ثابت و میزان جریان دهی یکسان باید ازسطح مقطع بیشتر استفاده کرد.تفاوت آلومینیوم و مس
کابل های مسی و آلومینیومی عملکرد یکسانی دارند، اما برخی از ویژگی ها متفاوت است. این تفاوت ها در زیر توضیح داده شده است.

کابل آلومینیومی مقاومت الکتریکی بالاتری دارد و به همین دلیل جریان الکتریکی در کابل مسی بهتر منتقل می شود.
کابل های آلومینیومی را می توان به راحتی در محیط های باز مانند نصب چراغ برق استفاده کرد زیرا احتمال سرقت این کابل ها کمتر است.
از نظر قیمت و در دسترس بودن، کابل های آلومینیومی ارزان تر هستند و امروزه به دلیل گرانی فلز مس، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند.
فلز مس دوام و مقاومت مکانیکی بیشتری نسبت به آلومینیوم دارد. کابل های آلومینیومی در معرض مواد شیمیایی زودرس خورده می شوند. در این صورت با کمک گیره های غیرفلزی یا افزودن آلیاژ به هادی کابل می توان مقاومت مکانیکی و دوام آن را افزایش داد.
در ابعاد مشخص و مشابه، وزن کابل آلومینیومی بسیار کمتر از کابل مسی است که در قیمت کابل آلومینیومی تاثیرگذار است.
از کابل های آلومینیومی فقط در سیم کشی برق و به صورت کابل های زمینی و هوایی با هادی استفاده می شود.به دلیل درخشندگی آلومینیوم در مقایسه با مس، هرگز از آن در مش سیم استفاده نمی شود و فقط به عنوان سیم استفاده می شود.
خطر آتش سوزی و اتلاف انرژی در کابل های آلومینیومی بیشتر از کابل های مسی است.


انواع کابل آلومینیومی
کابل آلومینیومی زره ​​پوش
کابل آلومینیومی براونی نوعی کابل آلومینیومی زره ​​دار است. کابل آلومینیومی Brownie در زیر زمین و خارج از تاسیسات دفن شده است. از این کابل ها در محیط هایی که احتمال ضربه و استرس و آسیب فیزیکی وجود دارد استفاده می شود. دلیل مقاوم بودن این کابل ها در برابر تنش های مکانیکی استفاده از یک لایه محافظ فولاد یا آلیاژ آلومینیوم در ساختار آنها است که به آن زره کابل می گویند. به طور کلی، ساختار کابل های آلومینیومی زره ​​دار به گونه ای طراحی شده است که در برابر مواد شیمیایی و روغن، آتش و شعله و نور UV مقاوم باشد.

کابل آلومینیومی خود نگهدار
کابل های خود نگهدار در بسیاری از سیستم های برق تک فاز و سه فاز استفاده می شود.

این کابل ها برق را از نیروگاه ها به سیستم های صنعتی، تولیدی، خانگی و کشاورزی منتقل می کنند.تمام سیم های مورد استفاده برای انتقال نیرو در کابل های خود نگهدار از عایق آلومینیومی پلی اتیلن متقاطع (XPLE) ساخته شده اند که عملکرد کلی این کابل ها را بهبود می بخشد و خواص مکانیکی و الکتریکی آنها را بهبود می بخشد. بسته به استفاده از این کابل ها، تعداد و مقطع خطوط تعیین می شود که شامل روشنایی فاز، نول، بخش پشتیبانی (سیگنال) می باشد.

سیم آلومینیومی زمین
کابل آلومینیومی زیرزمینی نوعی کابل با هادی آلومینیومی با ولتاژ 0.6 تا 1 کیلو ولت است. سیم زمین آلومینیومی می تواند دو، سه، چهار یا پنج رشته با هادی های رشته ای و نیمه سیال باشد. کابل آلومینیومی 4 هسته ای به دو صورت با سطح مقطع یکسان یا سه هسته صفر (با سطح مقطع کمتر) با سطح مقطع یکسان تولید می شود. از کابل های آلومینیومی زیرزمینی در پروژه های صنعتی، انتقال و تامین برق فشار ضعیف استفاده می شود. به عنوان مثال کابل آلومینیومی 16*4 یکی از ضعیف ترین خطوط برق و کابل های مورد استفاده در صنعت است.
کابل آلومینیومی هوایی
این کابل ها در محیط های خارجی مانند ماسک، تیرهای برق استفاده می شوند و به سه نوع تقسیم می شوند:

کابل آلومینیومی هوایی ACC: این کابل ها اغلب در کاربردهای ولتاژ متوسط ​​یا کم استفاده می شوند.این کابل از نوع آلیاژ آلومینیومی است که روی هادی قرار می گیرد، با مقاومت مکانیکی کم و رسانایی الکتریکی بالا، در مکان هایی با تنش مکانیکی و کششی کم در هنگام نصب، تک لایه، xlpe دو لایه یا بدون روکش استفاده می شود.
کابل هوای آلومینیومی مثناسئوC: هادی این کابل آلیاژی است و در کاربردهای ولتاژ پایین و متوسط ​​و فشارهای مکانیکی بالا استفاده می شود.
کابل هوا آلومینیومی ACSR: معمولا در سیستم های ولتاژ متوسط ​​استفاده می شود. هادی اصلی این کابل ها آلومینیومی است. ساختار این کابل ها از سیم های آلومینیومی تشکیل شده است که دور سیم های فولادی به عنوان هارنس و هادی بافته شده اند.
نکات مهم در مورد جریان مجاز کابل آلومینیومی

برق یا برق مورد نیاز مصرف کنندگان
حداکثر جریان مجاز برای هر اندازه کابل آلومینیومی وجود دارد
با در نظر گرفتن فاصله و افت ولتاژ
مدار کوتاه
مواد عایق کابل (PVC) و (XLPE)
ابعاد و کیفیت کابل (به مارک کابل توجه کنید);
دمای متوسط ​​و محل نصب کابل
مقاومت حرارتی خاک
عمق کابل در کابل های زیرزمینی
فاصله بین کابل ها
 

بیشتر بخوانید: